Cybersecurity zes op de tien Vlaamse en Brusselse kmo’s hebben dit niet. Dit blijkt uit een onderzoek van UNIZO onder meer dan duizend ondernemers, zowel met als zonder personeel. De kmo’s scoren onvoldoende op basisindicatoren waar elke digitaal actieve onderneming aan zou moeten voldoen. “Dit is verontrustend,” zegt UNIZO-topman Danny Van Assche. “Vergeleken met ons vorige onderzoek van twee jaar geleden zien we geen verbetering. Ondernemers laten veel kansen liggen om digitaler en efficiënter te werken en zijn bovendien zeer gevoelig voor cyberaanvallen.”
UNIZO roept ondernemers op zich bewust te zijn van de opportuniteiten én de gevaren van digitalisering. De organisatie pleit voor een brede sensibiliseringscampagne met een focus op Cyberbeveiliging.
Digitale fitheid index
Twee jaar na de lancering van het eerste UNIZO-rapport over digitaal fitte ondernemingen, is het tijd voor een update van de digitale fitheid index. Een onderneming is digitaal fit wanneer zij actief inzet op digitalisering en reeds gebruik maakt van een aantal digitale (basis)toepassingen. Het onderzoek polste naar het hebben van een digitale strategie, de ontwikkeling van digitale vaardigheden, het systematisch verzamelen en analyseren van klantendata, digitale interacties met stakeholders, en de implementatie van basis cyberveiligheidsmaatregelen.
Resultaten van het onderzoek
Uit de analyse blijkt dat, net als in 2022, ongeveer 43% van de Vlaamse ondernemingen als digitaal fit kan worden beschouwd. Vergeleken met twee jaar geleden hebben meer ondernemingen een digitale strategie (75%) en zetten meer bedrijven in op digitale vaardigheden (70%) en de analyse van klantengegevens (50%). De resultaten op het vlak van cybersecurity zijn echter alarmerend. Slechts 50% van de bedrijven implementeert minstens vier van de zeven meest courante cyberveiligheidsmaatregelen. De risico’s variëren van tijdelijk tot permanent verlies van bedrijfsdata, zware reputatieschade, GDPR-boetes wegens onbeschermde klantendata, en ransomware (Omroep Neteland) (Europol).
Vooruitgang en uitdagingen
Een belangrijk probleem is dat veel bedrijfsprocessen nog te weinig digitaal verlopen. Slechts 50% van de ondernemingen is begonnen met het digitaliseren van ondersteunende activiteiten zoals CRM en voorraadbeheer. Danny Van Assche benadrukt dat digitale fitheid betekent dat je klaar bent om nieuwe technologieën en toepassingen te omarmen. “Om de productiviteit te verhogen en het concurrentievermogen te behouden, is digitalisering onvermijdelijk. Maar er zijn ook gevaren aan verbonden. Cybersecurity blijft een groot werkpunt. Wat bij grote bedrijven of stadsbesturen kan gebeuren, kan ook bij kmo’s voorkomen. We moeten allemaal mee op de digitale trein, maar dan wel zo veilig mogelijk,” zegt Van Assche (Ground News).
Initiatieven en oproepen
Op het gebied van cybersecurity bestaan al initiatieven zoals de verbetertrajecten van VLAIO, maar het blijkt uit het onderzoek dat ondernemers hun weg hierin nog niet vinden. UNIZO roept op tot een bredere beveiligingscampagne om de gevaren te duiden en oplossingen aan te reiken. Om de digitale vaardigheden van ondernemers te versterken, biedt UNIZO tools zoals de digitale scan en een breed aanbod aan begeleiding (Europol).
Investeringen in digitalisering
De digitale evolutie vergt voor veel kmo’s aanzienlijke financiële inspanningen, zoals investeringen in boekhoudsoftware, CRM-systemen en digitale beveiliging. Vanaf 2026 moeten bedrijven verplicht onderling met gestructureerde elektronische facturen werken, wat extra investeringen vereist. Op verzoek van UNIZO komt er vanaf 2025 een verhoogde basisaftrek van 20% voor digitale investeringen, die enkel openstaat voor eenmanszaken en kmo’s.
Lees ook de nieuwe Europese NIS2-richtlijnen