Cybercriminaliteit is een groeiend probleem dat niet alleen grote bedrijven treft, maar ook kleine en middelgrote ondernemingen (KMO’s) en zelfs boeren. Dit werd pijnlijk duidelijk in het geval van Vital Bircher, een boer uit Hagendorn in het kanton Zug. Een cyberaanval leidde niet alleen tot financiële verliezen, maar had ook tragische gevolgen voor zijn veestapel. Dit incident werpt licht op de kwetsbaarheid van de landbouwsector in het digitale tijdperk.
De hackaanval en de gevolgen
Het begon allemaal met een eenvoudige sms die Bircher ontving van zijn melkrobot. De melding dat er geen gegevens meer van de computer binnenkwamen, leek in eerste instantie onschuldig. Maar toen hij de stal betrad en ontdekte dat het display van de melkmachine zwart was, werd duidelijk dat er iets ernstigers aan de hand was. Een medewerker van de machinefabrikant bevestigde zijn ergste vrees: Bircher was gehackt.
Deze cyberaanval vond negen maanden geleden plaats en resulteerde in een geëiste losgeldsom van 10.000 Zwitserse frank door de hackers. Bircher weigerde te betalen, wat betekende dat hij geen toegang meer kreeg tot cruciale gegevens over zijn koeien. Als gevolg hiervan kon hij de exacte inseminatiedata van zijn koeien niet meer achterhalen. Dit leidde tot complicaties, waarbij een kalf stierf in de baarmoeder en de moederkoe geëuthanaseerd moest worden. Bircher gelooft stellig dat hij het leven van zijn koe had kunnen redden als deze hack niet had plaatsgevonden.
Waarom de landbouw een doelwit is
Volgens Marc K. Peter, professor Digitale Transformatie aan de Universiteit voor Toegepaste Wetenschappen Noordwest Zwitserland, is het geval van Bircher helaas niet uniek. Uit onderzoek blijkt dat een op de tien Zwitserse KMO’s al slachtoffer is geworden van cybercriminelen. Dit geldt in het bijzonder voor sectoren zoals de landbouw, die zich nog in het proces van digitale transformatie bevinden.
De landbouwsector is in termen van cyberveiligheid vergelijkbaar met waar banken en verzekeringsmaatschappijen vijftien jaar geleden waren. Cybercriminelen, vaak zeer professionele en internationale bendes, richten zich doelbewust op organisaties die nog bezig zijn met het digitaliseren van hun processen. Deze bedrijven hebben vaak een zwakke beveiligingsinfrastructuur, wat hen kwetsbaar maakt voor aanvallen.
Hoe had Bircher de hack kunnen voorkomen?
Een cruciale les uit Birchers ervaring is het belang van regelmatige en versleutelde back-ups. Bircher gaf zelf toe dat hij geen regelmatige externe back-ups maakte van zijn gegevens. Professor Peter adviseert boeren en andere KMO’s om back-ups op meerdere locaties en met rotatie op verschillende gegevensdragers te maken. Dit vermindert het risico dat al hun data ontoegankelijk wordt bij een aanval.
Daarnaast zijn er nog andere maatregelen die boeren kunnen nemen om zichzelf beter te beschermen. Het is belangrijk om een noodplan te hebben dat eenvoudig uitvoerbaar is, zodat de impact van een mogelijke hack beperkt blijft. Dit omvat niet alleen het technische aspect, zoals het scheiden van netwerken en het verbeteren van de firewallbeveiliging, maar ook organisatorische voorbereidingen zoals het trainen van personeel en het regelmatig testen van de beveiligingsprocedures.
Het bredere probleem van cybersecurity in de landbouw
Bircher’s ervaring is niet uniek. Twee jaar geleden werd een andere Zwitserse boer slachtoffer van ransomware die zijn hele melksysteem verlamde. De boer moest noodgedwongen een alternatieve melkstal opzetten, wat tijd en geld kostte. Dit soort aanvallen benadrukt het risico dat veel KMO’s lopen, niet alleen in de landbouw, maar in alle sectoren die nog bezig zijn met digitale transformatie.
Uit gegevens blijkt dat ongeveer negentig procent van de Zwitserse KMO’s technisch gezien goed beschermd is tegen cyberaanvallen. Echter, slechts een derde is organisatorisch voorbereid op een dergelijke aanval. Dit betekent dat hoewel hun systemen misschien up-to-date zijn, ze vaak niet beschikken over noodplannen of externe back-upstrategieën om snel te herstellen van een hack.
Daarnaast blijkt dat veel bedrijven niet beschikken over cyberverzekeringen. Slechts tien procent van de KMO’s heeft een dergelijke verzekering afgesloten, die niet alleen financiële verliezen dekt, maar ook begeleiding biedt bij het omgaan met de gevolgen van een aanval. Cyberverzekeringen kunnen cruciaal zijn om de impact van een aanval te minimaliseren en snel weer operationeel te worden.
Vooruitkijken: lessen voor de toekomst
Voor boer Bircher is de cyberaanval nu achter de rug, maar de gevolgen blijven. Hij heeft geleerd van deze ervaring en maakt nu vaker back-ups van zijn gegevens. Maar zijn verhaal dient als een waarschuwing voor andere boeren en KMO’s: in een tijdperk waarin de landbouw steeds meer gedigitaliseerd wordt, is het essentieel om proactief te zijn op het gebied van cyberveiligheid.
Het is van cruciaal belang dat boeren zich bewust worden van de risico’s en de nodige stappen ondernemen om hun bedrijven te beschermen. Dit betekent investeren in zowel technische beveiligingsoplossingen als organisatorische voorbereidingen, en het afsluiten van passende verzekeringen om de financiële gevolgen van een mogelijke aanval te minimaliseren. Alleen dan kunnen ze ervoor zorgen dat hun bedrijf niet het volgende slachtoffer wordt van een cyberaanval.
